Leerplankader christelijke SoVa-methode

In de zomer van 2024 heeft de SLRO de opdracht gegeven tot het ontwikkelen van een leermiddelontwerp (LMO) voor een lesmethode sociale vaardigheden (SoVa) voor de christelijke en reformatorische basisscholen.

Samenstelling werkgroep

Om tot dit LMO te komen, is een werkgroep opgericht met daarin expertise op het gebied van SoVa vanuit verschillende invalshoeken. De volgende personen namen deel aan deze werkgroep: Petronelle Baarda (Driestar educatief), Arjan bij de Vaate (Kon. Julianaschool), Bertine Haverhals (Driestar educatief), Erik Idema (Kwintessens), Korstiaan Karels (KOC) en Jantine Otte (Ds. Pieter van Dijke school). Dit project werd op integere en professioneel wijze geleid door Gerrald van Beek en Lidianne Mijnheer (Driestar educatief). Jan Vreeken va de SLRO was bij alle bijeenkomsten aanwezig.

Van LMO naar Leerplankader

Tijdens het proces is er een kleine koerswijziging ingezet. Deze wijziging werd ingegeven door het feit dat er gedurende het traject meerdere lesmethodes voor dezelfde doelgroep op de markt verschenen. Om die reden is in gezamenlijkheid besloten om geen (afgebakend) leermiddelontwerp op te leveren, maar een (veel breder) leerplankader. Dus geen gedetailleerde uitwerking van waaraan een lesmethode moet voldoen, maar een document dat is ontwikkeld op basis van visie en uitgangspunten.

We zijn elke bijeenkomst gestart met een overdenking vanuit de Bijbel

Uitgangspunten voor een christelijke SoVa-methode

De leerkracht houdt de regie, niet de lesmethode
Echt contact gaat boven virtueel contact
Geen individualisme, er moet voldoende ruimte zijn voor leren in gezamenlijkheid
Digitale hulpmiddelen zijn ter ondersteuning

Externe kaders

In dit leerplankader is gekozen om de focus te leggen op doelen die specifiek gelden voor sociaal-emotionele vaardigheden (SoVa). Daarnaast wordt aanbevolen om daar waar het kan ook aan te sluiten bij de burgerschapsdoelen.

Interne kaders

Naast externe kaders (verplicht vanuit de overheid) hebben we een aantal eigen kaders vastgesteld. Dit noemen we interne kaders.
De Bijbel is het hoofduitgangspunt. We hebben dit niet apart beschreven in een paragraaf, het is het uitgangspunt waartoe alle andere interne kaders zich verhouden.
In willekeurig volgorde zijn de op de Bijbel gebaseerde kaders ‘Aanzet voor sociale vaardigheden in christelijk perspectief’ en ‘Bijbels onderwijzen’ en ook de onderwijskundige kaders beschreven. Ze geven houvast voor didactisch en pedagogisch handelen.

Het goede dat er toch nog is in de wereld, ontvangen we uit genade van God.

Inhouden

Voorafgaand aan een uitgebreid overzicht aan ‘Thema’s/lesinhouden’ zijn ‘Uitgangspunten vanuit identiteit en didactiek’ beschreven.
Met betrekking tot ‘zelfinzicht/zelfkennis’ worden een aantal punten genoemd die in aparte lessen aangeboden moeten worden, maar die ook (als het relevant is) steeds terug moeten komen in andere lessen.

Leerplankader

Dit leerplankader dient als instrument dat scholen kunnen gebruiken om (bestaande) lesmethodes te toetsen op visie en inhoud.
Daarnaast kan het dienen als uitgangspunt tot gesprek met uitgevers. Mogelijk staan zij open voor aanpassingen in het bestaande lesmateriaal als blijkt dat hun product momenteel niet volledig aansluit bij de beschreven uitgangspunten.

De ontwikkeling van kinderen is voor een groot deel afhankelijk van de relatie met hun ouders en andere opvoeders.

Vervolgstappen

Mede aan de hand van uw reacties zal nagedacht worden over een aantal scenario’s:

Scenario 1: De SLRO organiseert een bijeenkomst met uitgevers, waarin de verschillende uitgevers vooraf een eigen analyse/ zelfevaluatie maken van de uitkomsten van het leerplankader in relatie tot hun methode.
Scenario 2: Gelijk aan scenario 1, maar aangevuld met een afvaardiging van scholen. Na de analyses door de uitgevers kan er een gesprek plaatsvinden met de afgevaardigde scholen, waarin gezamenlijk wordt gekeken welke onderdelen eventueel nog ontwikkeld moeten worden.
Scenario 3: Gelijk aan scenario 1, maar in plaats van een gezamenlijke bijeenkomst worden afzonderlijke gesprekken gevoerd met de verschillende uitgevers.

Bovengenoemde scenario’s zullen verder uitgewerkt moeten worden. Zo zal er bijvoorbeeld een vragenlijst ontwikkeld moeten worden op basis waarvan de uitgevers hun zelfevaluatie kunnen uitvoeren.
Daarnaast zal, zodra één van de scenario’s is uitgevoerd, een samenvatting opgesteld moeten worden die naar de scholen gestuurd kan worden. Op basis daarvan kunnen zij een weloverwogen keuze maken voor een lesmethode.

Leerplankader christelijke SoVa-methode

Het Leerplankader christelijke SoVa-methode begint met een samenvatting van de uitkomsten van de enquête (hoofdstuk 1), gevolgd door een samenvatting van de visie op leermiddelen van de SLRO (hoofdstuk 2). Hoofdstuk 3 en 4 geven de kaders weer waarbinnen dit leerplankader is geschreven. De externe kaders liggen vast, zoals de kerndoelen die betrekking hebben op SoVa. De interne kaders zijn tot stand gekomen tijdens de bijeenkomsten en zijn ingebracht door de verschillende deelnemers van de werkgroep. Hoofdstuk 5 vormt de kern: de inhoud van dit leerplankader. In hoofdstuk 6 worden relevante bronnen genoemd, waarna wordt afgesloten met hoofdstuk 7 waarin het vervolg van het traject beschreven is. U kunt het hier lezen en/of downloaden.