Identiteit en kwaliteit horen bij elkaar

Eigen leermiddelen zijn onmisbaar voor het christelijk-reformatorisch onderwijs, vindt Koos van der Tang. Seculiere lesmethodes brengen de geest van deze tijd in de klas. Daarom zijn er leermiddelen nodig die gestoeld zijn op een Bijbelse manier van denken – én die onderwijskundig sterk zijn. “Je werk getrouw doen, betekent óók: goede kwaliteit leveren.”

Een interview met Koos van der Tang, tot zijn pensionering in september 2025 directeur-bestuurder van de Stadhouder Willem III-school in Ede.

Van bankwezen naar onderwijs

Na een carrière in het betalingsverkeer stapte Van der Tang in 2016 over naar het onderwijs. “Daar heb ik geen dag spijt van gehad. Vanuit een eerdere functie binnen een schoolbestuur kende ik het reformatorisch onderwijs al wel op hoofdlijnen, maar de dagelijkse onderwijspraktijk was nieuw voor me.”

Bij zijn aantreden als directeur-bestuurder werd het belang van kwaliteit direct zichtbaar. “De eindresultaten van de school lagen al twee jaar onder de ondergrens van de inspectie. Nog een jaar zo, en we zouden het predicaat ‘zwakke school’ krijgen. Dat wilden we uiteraard voorkomen. Met het hele team hebben we binnen een jaar de resultaten omhoog gebracht en die lijn hebben we kunnen vasthouden. Of je nu in het bankwezen werkt of in het onderwijs, je moet het met elkaar doen!”

Principieel én professioneel

Een belangrijke maatregel was de keuze voor enkele nieuwe, seculiere methodes. “Dat was geen gemakkelijke keus. Wij zijn overtuigd van het belang van identiteitgebonden methodes, maar je maakt ook professionele afwegingen. Deze ervaring bevestigt voor mij dat identiteit en kwaliteit hand in hand moeten gaan – anders haken scholen af.”

Dat het kán, ziet Van der Tang bij de SLRO Leerlijn Burgerschap. “De inspectie ziet dat scholen die deze leerlijn gebruiken, vooroplopen. Dat is gelukt omdat er urgentiegevoel was, door de aangescherpte wetgeving en de sterke behoefte om burgerschapsthema´s vanuit christelijk perspectief te onderwijzen. Dat zorgde voor veel draagvlak voor een eigen leerlijn.”

Identiteit en kwaliteit moeten hand in hand gaan – anders haken scholen af.”

Meer urgentiegevoel nodig

Volgens Van der Tang is dat urgentiegevoel breder nodig. “In seculiere methodes zie je steeds meer elementen die haaks staan op onze identiteit, zoals alternatieve gezinsvormen en werelds vermaak – vaak subtiel verweven in voorbeelden en plaatjes. Als we niet oppassen gaan kinderen zulke dingen als normaal beschouwen.”

Daarom pleit hij voor methodes die de identiteit weerspiegelen. “Leg een link naar de Bijbel waar dat passend is, gebruik teksten waarin christelijke waarden herkenbaar zijn en voorbeelden en illustraties die aansluiten bij onze leefwereld. Dat hoeft niet krampachtig te gebeuren, het gaat er vooral om dat de grondtoon van een methode in overeenstemming is met de Bijbel en de gereformeerde belijdenis.”

Niet ontwijken, maar duiden

Een tegenargument is dat elementen die niet in lijn zijn met de identiteit, gespreksstof opleveren in de klas. Dat vindt Van der Tang echter te mager. “Een leerkracht kan niet alles signaleren en bespreken. Bovendien nemen leerlingen niet alles van de leerkracht over. Wat hij of zij zegt, wordt krachtiger als de lesmethode dat ook uitdraagt.”

Dat betekent niet dat maatschappelijke ontwikkelingen genegeerd moeten worden. “Integendeel,” zegt Van der Tang. “We moeten leerlingen voorbereiden op de wereld waarin ze leven, maar wel op onze eigen manier. Ik ben geen voorstander van ontwijken. Juist als iets onvermijdelijk op ons afkomt, moeten we het tijdig en op onze eigen wijze adresseren. Tot nu toe is daar in ons land ruimte voor — en soms zelfs waardering.”

Bundel de krachten, want verdeeldheid maakt zwak

Blijf bij het Woord – en bij elkaar

In september gaat Van der Tang met pensioen. Zijn pleidooi voor de toekomst is helder: Blijf bij Gods Woord en de gereformeerde belijdenis. En werk aan eenheid en kwaliteit.
“Ik herken in leermiddelen en publicaties voor onze gezindte soms dat we geneigd zijn om seculiere invloeden geleidelijk te accepteren. Maar de Heere riep Zijn volk op om ‘apart’ te wonen – om niet mee te gaan in de levensstijl en denkwijze van de volken om hen heen. Die oproep is ook voor ons actueel.”

“Houd elkaar daarom scherp, voer het gesprek als je spanningen ervaart, en zoek bij verschillen in ligging waar je elkaar kunt vinden. Bundel de krachten, want verdeeldheid maakt zwak. En zorg ervoor dat kwaliteit nooit de reden kan zijn om af te zien van eigen methodes. We hebben meer dan genoeg deskundigheid om iets goeds neer te zetten.”

We hebben meer dan genoeg deskundigheid om iets goeds neer te zetten.